شیمی دبیرستان و کنکور :: Chem-Pic :: آموزش شیمی
بسیاری از دانش‌آموزان بر این باورند که وقتی درسی را مطالعه کردند، باید آن را به‌خوبی فرابگیرند و البته این به‌خوبی فراگرفتن یعنی آن‌که آن درس را هرگز فراموش نکنند و هرگاه خواستند، آن را به‌خاطر آورند. این گروه از دانش‌آموزان باید بدانند مطالعه فقط بخش کوچکی از کاری است که باید انجام دهند و قسمت بعدی کار، تکرار و مرور است. بدون مرور نمی‌توان انتظار داشت که مطالب خوانده‌شده را به‌صورت عادی و یا در جلسه‌ی آزمون به یاد آورد.
از آن‌جا که مرور، قسمتی از مطالعه و درحقیقت مرحله‌ی تکمیلی آن است، باید مرور نیز در همان فضای ساده‌ی مطالعاتی انجام شود. اتاقی ساکت که در آن میز و یک ساعت وجود داشته باشد و از گرما و نور مناسب برخوردار باشد. چراغ مطالعه را نیز توصیه می‌کنیم زیرا باعث می‌شود تا بتوانیم روی موضوع مورد نظر تمرکز کنیم.
چگونه باید مرور کرد؟
اگر بدون در نظر گرفتن زمان به مطالعه بپردازیم، توانایی‌های یادگیری‌مان به‌تدریج کم و کمتر می‌شود. در ابتدا زمان مطالعه را تعیین کنید. مثلاً در ابتدای مطالعه با خود بگویید: «بعد از دو ساعت، آن را متوقف خواهم کرد.» می‌بینیم که توانایی‌های یادگیری در ابتدا کاهش یافته و در پایان مدت، قدری افزایش خواهد یافت.
می‌توانیم با تقسیم جلسه‌ی دوساعته، به چهار جلسه‌ی کوتاه‌تر (هر جلسه ۲۵ دقیقه با استراحتی کوتاه در فواصل آن‌ها) بازده یادگیری را افزایش دهیم. نمودار آبی، بازده یادگیری را در یک جلسه‌ی مطالعه بدون استراحت نشان می‌دهد و نمودار قرمز، بیانگر بازده یادگیری در چهار جلسه‌ی کوتاه‌تر است. همان‌طور که می‌بینید، مساحت زیر نمودار در نمودار قرمز، بیش‌تر است لذا میزان یادگیری (L) بیش‌تر می‌باشد.
پس از چه مدت زمانی باید عمل مرور را تکرا ر کرد؟
نمودار زیر، مقدار اطلاعاتی را که می‌توانید به یاد آورید، برحسب زمانی که از لحظه‌‌ی مطالعه گذشته است، نشان می‌دهد. با تعجب مشاهده می‌گردد در ابتدا نمودار، حالت صعودی دارد و این به‌خاطر آن است که مغز در حال مرتب کردن اطلاعات فراگرفته‌شده است و پس از مدتی به‌شدت شروع به افت می‌کند به‌طوری که پس از یک‌روز فراگیر تنها قادر است ۲۰% مطالبی را که یاد گرفته است، به یاد آورد. اگر پس از ده‌دقیقه آن‌چه را که فراگرفته‌اید، به‌طور خلاصه برای خود یادآوری کنید؛ نمودار با شیب ملایم‌تری افت خواهد کرد. این مطلب با ده‌دقیقه استراحتی که به خود می‌دهیم، مطابقت دارد. به محض این‌که پس از استراحت برای مطالعه برمی‌گردیم، باید به مرور مطالب جلسه‌ی قبل بپردازیم.
اگر مرور اجمالی مطالعه را یک‌روز بعد و مجدداً یک‌هفته بعد تکرار نماییم، نمودار حالت صعودی پیدا می‌کند. واضح است که با انجام این عمل، مطالب فراگرفته‌شده در حافظه‌ی بلندمدت قرارخواهد گرفت. مسلماً فهمیدن مطلب، به یادسپاری آن کمک می‌کند و این در‌حالی است که حفظ کردن طوطی‌وار باعث پایین رفتن نمودار می‌شود.
باید توجه داشت رعایت فواصل مناسب زمانی برای مرور مطالب، میزان یادگیری را افزایش می‌دهد. منحنی‌های فراموشی نشان می‌دهند که مطالعه‌ی درس هر روز مدرسه در همان روز، به‌مراتب بهتر از آن است که درس هر روز را قبل از کلاس بعدی بخوانید.
منبع: علیرضا خراطها – گزینه ۲
