در سالی که گذشت بارها شنیده یا خواندهاید که کنکور فقط معلومات نیست بلکه تواناییها و عوامل دیگری نیز در نتیجه آن مؤثرند. در تمام فعالیتهای گذشته (بهویژه قبل از خردادماه) سعی کردیم تا حد ممکن بر معلومات و قدرت علمی خود بیفزاییم. در خردادماه با برنامههایی که پیشنهاد شد و به کمک آزمونهای جامع و منظم و توصیههای اجرائی حین آزمون، قصد داشتیم قدری بر ابزارها و رفتارهای سر جلسه کنکور مسلط شوید.
در هفته آخر که میتوان گفت از حساسترین روزهای یک داوطلب کنکور است، استراتژیهای خاصی باید لحاظ شود که هم به تقویت قدرت علمی بینجامد و هم به تأیید تواناییهای دیگر مؤثر باشد. توصیههایی که در ادامه میخوانید هر یک میتواند مهم و تعیینکننده باشد، از نوع مرورها و دورهها گرفته تا ساعت و شیوه خواب و بیداری شما. پس سعی داشته باشید در هر شرایط علمی و مطالعاتی، این توصیهها را بهطور جدی بهکار بسته و اجرا کنید.
۱)مرورهای کلی و سریع داشته باشید:
مرورکردن تمام درسها بهصورت کلی و سریع از اولویتهای مطالعاتی هفته آخر است. شک نکنید تمام داوطلبان مانند خود شما توان یادگیری مطالب جدید را ندارند و مهمترین کار آنها دوره و مرور مطالبی است که قبلاً مطالعه کردهاند و چیز جدیدی برای آموختن در آنها وجود ندارد. اما فلسفه این مرورهای سریع و دائمی در هفتهآخر، اطمینان به حافظه خودتان است که همچنان فعال است و اجازه نداده چیزی فراموش شود! از همه مهمتر دیدن فرمولها، متنها، خلاصهها، حاشیهنویسیها و حل دوباره چند مسأله و تست و مثال کتاب درسی و جزوه، به شما آرامش میدهد، مطالبی که آموختهاید با هم ترکیب نشدهاند و شما در مقابل هر سؤال مشخص، جوابی معین خواهید داشت و اختلالی در آموختههایتان بهوجود نیامده است. تأکید داریم دوره و مرورها را با همان منابع مطالعاتی قبلی خود انجام دهید و از جزوه یا کتابهای کمک آموزشی جدید استفاده نکنید. در هفته آخر به هیچعنوان به منبع مطالعاتی جدید (هرچند بسیار مؤثر) نیاز نداریم.
۲) تست فقط کنکور سراسری، فقط تکراری:
مسلماً در کنار مرور جزوهها و کتابها، تست و تمرین هم جزو ابزار دوره خواهد بود. اما توجه داشته باشید به هیچعنوان سراغ تستهای تألیفی و یا تستهای جدیدی که تاکنون با آنها روبهرو نشدهاید، نروید. قطعاً تأیید میکنیم اینکار فقط به نگرانی و اضطراب داوطلب میافزاید. ازطرف دیگر، مهمترین هدف ما آشنایی بیشتر با تستهای کنکور سراسری است. پس اگر هم قصد دارید از تست برای دوره و تکرار استفاده کنید از مجموعه تستها و آزمونهای دانشگاههای سراسری استفاده کنید و چهبهتر که این تستها هم تکراری باشند و شما از قبل با مفاهیم آنها آشنا شده باشید. لازم به یادآوری است که تست تکراری در صورتی کارایی خواهد داشت که شما بار دیگر بر مفهوم مورد سؤال و یا روش حلمسأله تأکید داشته باشید و نه گزینهی صحیح. به این ترتیب جزوهها، خلاصهها، کتابها و تستهای کنکور سراسری، بهترین منابع دورههای شما خواهند بود.
۳)مثل ورزشکاران رفتار کنید:
ورزشکارانی که برای مسابقات جدی آماده میشوند، در ماهها و هفتههای قبل از مسابقه، درنهایت جدیت تمرینها و فعالیتهای خود را پی میگیرند. اما در روزهای قبل از مسابقه با تمرینات سبک و کمحجم، بهدور از خستگی مفرط به ذخیرهسازی انرژی و در عین حال حفظ توانمندیهایشان میپردازند. شما هم میتوانید با ساعت مطالعه محدودتر از قبل با مرورهایی که اشاره شد، به دور از فشارهای جسمی و روحی فعالیت کنید.
۴) خواب خود را دقیق تنظیم کنید:
هیچ چیزی مثل خواب در آرامش و تمرکز مؤثر نیست. کمخوابی یا بدخوابی باعث بروز؛ استرس، تصمیمات غیرمنطقی، بیدقتی و افت تمرکز، ضعف جسمی، بیماری و … میشود. پس با هرنوع خواب و ساعت بیداری که تاکنون داشتهاید، سعی کنید سحرخیز شوید و شبها هم زود بخوابید. کمخواب یا بدخوابی شب قبل از کنکور بسیار مضر بوده و تبعات ناخوشایندی بههمراه دارد. بهیاد داشته باشید، میزان خواب و ساعت یک عادت رفتاری است و برای تغییر آن چندین روز استمرار و پافشاری لازم است و تصور اینکه در شب و روز آخر میتوانید ساعت خوابتان را به دلخواه تغییر دهید، تقریباً غیرممکن یا بسیار سخت خواهد بود.
پس، از همین امروز خواب ظهر خود را (درصورت وجود) حذف کنید. صبحها قبل از ساعت ۶ بیدار شوید و با یک نرمش مختصر و آرام، هوشیاری خود را کامل کنید. عصرها هم میتوانید با همین نرمشهای مختصر، خستگی جسمی کمی را ایجاد کنید که شب زودهنگام (حدود ساعت ۲۲) بخوابید. خواب هشتساعته، حداکثر انرژی را برای شما به ارمغان خواهد آورد. یادبگیرید که قبل از خواب شبانه (در رختخواب) فکرتان را کنترل کنید تا به چیزی جز استراحت و خواب، متمرکز نباشد. اینکار علاوهبر اینکه سبب میشود سریعتر به خواب روید، خواب آرام و بدون کابوسی را برای شما بههمراه خواهد داشت. تأکید میکنیم در روزهای باقیمانده به
هیچعنوان ظهرها نخوابید و درصورت کسالت و خوابآلودگی با یک پیادهروی ۱۰ دقیقهای خواب را از سر باز کنید!
۵)تغذیه مناسب با تقویت وعده صبحانه:
یکی از مهمترین عوامل توانایی در جلسه آزمون تغذیه صبح آزمون میباشد. متأسفانه بسیاری از نوجوانان به خوردن صبحانه ویژه در ساعات اولیه صبح عادت ندارند و گرسنگی آنها به ساعت ۹ تا ۱۰ صبح منتقل میشود. این عادت غذایی میتواند در جلسه آزمون بهضرر فرد تمام شود. بهترین راه ممکن این است که روزهای باقیمانده، طبق استراتژی قبلی پس از بیداری صبحگاهی و نرمش چند دقیقهای یک صبحانه مختصر میل کنید تا کمکم بتوانید وعده غذایی صبح خود را به ساعت دلخواه (حدود ۶ صبح) منتقل کنید.
تجربه کردهاید که غذا خوردن در صبح زود (اگر عادت نداشته باشید) بسیار سخت است. پس با انتقال ساعت این وعده در چندین روز پیاپی، کار را برای روز آزمون سهلتر کنید. وعدههای دیگر غذایی هم بهتر است طبق روال سابق نباشد و هر چهقدر غذای شما سبکتر باشد هم خواب راحتتری خواهید داشت و هم میل به صبحانه در شما بیشتر خواهد بود. در حد امکان سعی کنید غذاهای سازگار با دستگاه گوارش خود را بخورید و از امتحان غذاهای جدید بپرهیزید!
۶) دوری از افراد منفیباف و مضطرب:
آرامش فکری و ذهنی اولویت اصلی برای شما خواهد بود. پس تا حد امکان از افراد مضطرب که دائماً نکات منفی و استرسزای زندگی را پررنگ میکنند، کناره بگیرید. به درخواستهای این افراد باشجاعت «نه» بگویید و اجازه ندهید آنها با نوع نگاه خود ذهن شما را هم آلوده کنند. در مواقعی که افکار منفی یا مخرب به ذهنتان خطور کرد علاوهبر جلوگیری از رشد آنها، سعی کنید در بین جمع خانواده قرار بگیرید تا برای لحظاتی تخیل شما قطع شود و سپس به کار خود ادامه دهید. به اخبار و اطلاعات ارائهشده از سوی افراد مختلف بیتوجه باشید و کسی را که بیشترین اطمینان را به او دارید، مأمور دریافت اطلاعات از تلویزیون و روزنامه کنید تا اطلاعات صحیح را (در مورد کنکور سراسری) کامل به شما انتقال دهد.
یکی از بهترین راههای کسب آرامش و رشد افکار مثبت، تلقین و گفتگوهای درونی است. شما باید چند دقیقهای را قبل از شروع فعالیت روزانه به گفتگو با خود اختصاص دهید و شرایط و تواناییها و تلاشهای گذشتهتان را به رخ بکشید و به خودتان آرامش و امید موفقیت بدهید. این تلقینها در هر صبح و شب میتواند قدرت روحی شما را بیشتر کند و ریشه افکار را بخشکاند. افرادی که از این شیوه برای تجسم «جلسه کنکوری سرشار از آرامش» استفاده کردهاند، بهراستی، درنهایت آسودگی و بهدور از هرگونه اضطراب مخرب، آزمون سراسری را پشتسر گذاشتهاند. شما هم قدرت افکار مثبت را امتحان کنید، بدون ضرر است!
۷) دست از کار نکشید:
قبلاً ذکر شد که میتوانید مقداری از ساعت مطالعه روزانه خود را کاهش دهید. اما اینکار، بهمعنی تعطیل مطلق مطالعات نیست. چرا که شما در هر شرایطی دارای انرژی هستید و اگر آن را تا حدی صرف مطالعه نکنید، ممکن است این انرژی، بهصورت افکار منفی ذهن شما را مشغول کند. پس بهتر است ۸۰درصد از ساعت مطالعه خود را در روز حفظ کنید و باقی انرژی خود را با نرمشهای سبک روزانه آزاد کنید. در هر شرایطی به هیچعنوان دست از کار نکشید.
۸)با منبع تمام خوبیها در تماس باشید:
بهراستی که آرامش واقعی فقط با یاد خدا بهدست میآید. پس در هر لحظه با یاد او آرام بگیرید و اطمینان داشته باشید او حامی کسانی است که در راه درست تلاش میکنند. ما وظیفه داریم که تلاش کنیم و باید نتیجه را به او بسپاریم. باید باور کنیم که برای ما جز خوبی، چیز دیگری نمیخواهد. پس این هفته را نیز مانند تمام روزهای آتی زندگی، با امید به لطف و رحمت بیکران خداوند و با آرامش سپری کنید. به امید موفقیت
منبع: جلال سلیمی / مشاور تحصیلی