تعطیلات عید نوروز هرساله برای داوطلبان کنکور مورد توجه است. بهطوری که بسیاری از داوطلبان و دانشآموزان که در طی ماههای گذشته کم کاری کردهاند, به امید جبران تمام عقبافتادگیها در تعطیلات عید، همهی روزهای اسفند را هم به انتظار مینشینند و بهعبارتی دست از کار میکشند! حال ببینیم بهراستی تعطیلات عید کارساز است و آیا تا این حد ارزشمند و تعیین کننده است و اگراین گونه است چگونه باید از آن استفاده نمود.
تعطیلات نوروز در بهترین حالت بین ۱۴ تا ۱۶ روز است و با تعطیلی مدارس و کلاسهای آموزشگاه برای اکثر داوطلبان و دانشآموزان موقعیت فوقالعادهای جهت رفع مشکلات درسی به نظر میرسد. اما واقعیت اینجاست که عید بیشتر به جهت موقعیت زمانی , یک نقطهی عطف است و افرادی که در این برههی زمانی جهت حرکت خود را اصلاح میکنند، در ادامهی مسیر(سه ماه باقیمانده) وضعیت بهتر و مساعدتری دارند. به همین دلیل داوطلبان سالهای گذشته که در این زمان تغییری در فعالیتهای خود ایجاد کرده و نتیجهی قابل قبولی گرفتهاند، از عید و بعد از آن به خوبی یاد میکنند و دانشآموزان و داوطلبان فعلی را هم به دوران عید متوجه میسازند.
قطعاً میپذیرید که در ۱۴یا حتی ۱۶ روز نمیتوان فعالیت شگرف و عجیبی در حیطهی منابع مطالعاتی متعدد و پرحجم کنکور انجام داد. اما اصولاً افرادی که از همین دورهی زمانی دو هفتهای خوب استفاده مینمایند، در هر شرایط درسی، به جمعبندی تمام منابع مطالعاتی خود تا آخر فروردین یا نیمه ی اردیبهشت ماه امیدوار میشوند. همین امیدواری و روحیهی مضاعف سبب میشود که این داوطلبان در روزهای آخر فروردین ماه که وقت آزادتری (به دلیل اتمام اغلب درسها و کلاسها) نصیب شان میشود با توان مطالعاتی بیشتری فعالیتهای درسی شان را به پیش میبرند.
در مقابل عدهای هم که به دلایل مختلف اعم از: خستگی روحی و روانی، تنبلی، مسافرتهای بیمورد و یا بیبرنامگی , این تعطیلات مؤثر را از دست میدهند، در نهایت ناامیدی و افت توان روحی و احساس شکست و بیانگیزگی , فروردین، اردیبهشت و خرداد را هم به راحتی از دست میدهند و چنین افرادی با هر تلاش و سابقهی درسی نتایج بدی کسب میکنند. به همین دلیل و با توجه به این شرایط , عید با تمام زمان محدود و مشخص خود میتواند تا حد قابل توجهی مؤثر و حتی تعیین کننده باشد.
تعطیلات عید و استراحت
همه موافق هستند که در عید داوطلبان نیاز به استراحت دارند. اما این استراحت باید با نوعی دوراندیشی همراه باشد تا تجربیات ناخوشایندی که هرساله گریبانگیر بسیاری از داوطلبان میشود، برای شما رخ ندهد. پیشنهادات مختلفی برای مطالعه و استراحت ارائه شده که به ۲ بخش کلی تقسیم میشوند:
الف) اول استراحت بعد مطالعه: در این شیوه افراد روزهای ابتدایی تعطیلات را به استراحت و مسافرت اختصاص میدهند و سپس ادامهی تعطیلات و روزهای باقیمانده را صرف درس و مطالعه میکنند. اشکال این شیوه آن است که اگر فرد در روزهای آخر وقت کافی برای اتمام برنامههای مطالعاتی و سرفصلهای درسی خود نداشته باشد، جای جبرانی در تعطیلات ندارد و از همه مهمتر اگر به موقع استراحت و سفر خود را به پایان نبرد و یا خستگی سفر اجازهی شروع به موقع کار مطالعاتی را ندهد، برنامهی درسی به هم خواهد ریخت. در ضمن اینکه جدایی چندین روزه از درس و مطالعه , توانایی مطالعاتی فرد را کاهش میدهد و بازگشت به ساعت مطالعهی ۱۰تا۱۲ ساعت در روزهای تعطیل , کار سادهای نخواهد بود. پس این شیوه چندان قابل اعتماد نیست و خطر بالایی دارد.
ب) اول مطالعه , بعد استراحت: در این شیوه میتوان روزهای ابتدایی تعطیلات را به اجرای برنامهی مطالعاتی پرداخت و در اتمام کار, به استراحت و سفر پرداخت. این تئوری بهتر از روش اول است اما در برخی از مواقع داوطلبان را خسته میکند چراکه این افراد حتی روزهای عید را هم به مطالعه میپردازند و در مهمانیها و رفت و آمدها شرکت نمیکنند و این فعالیت مداوم , هم خسته کننده است و هم فشار روحی-روانی زیادی برای فرد دارد. در این روش هم باز شروع مطالعه با توان قبلی بعد از استراحت چندین روزه (در آخر تعطیلات عید) سخت و دشوار است.
که شما میتوانید متناسب با ویژگیها و شرایط خود یکی از این دو حالت را انتخاب کنید.
برنامهی مطالعاتی عید
همانطور که قبل هم اشاره کردیم ,تعطیلات عید، زمان دورهی درسهای پایه ی سوم است. برای مثال میتوان گفت، تعطیلات عید به مثابه زمانی است که برای مسافرتی آماده شدهاید و قبل از سوار شدن به وسیلهی نقلیهی خود , تمام وسایل سفر را بار دیگر بررسی مینمائید تا چیزی بهجا نمانده باشد.با توجه به اینکه در امتحانات ترم اول دروس پیش دانشگاهی را جمع بندی نموده اید (و حتی اگر اینکار را انجام نداده اید, در اردیبهشت ماه فرصت کافی برای اینکار خواهید داشت) و نیز در امتحانات ترم دوم هم دروس پیش دانشگاهی ۲ را دوره خواهید کرد , پس می توان گفت که دوران مطالعاتی نوروز بهترین زمان برای جمع بندی و مطالعه ی دروس پایه سال سوم است.
مسلم است که مرور جزوهها و کتابهای درسی و بهتر از آنها خلاصههای دروس مختلف , در اولویت است ولی تستزنی از فعالیتهایی است که در تعطیلات عید بسیار بسیار مهمتر از قبل است و باید جدیترین فعالیت مطالعاتی شما باشد. پیشنهاد میکنیم در این زمان به منابع کمکآموزشی و تستزنی قبلی خود رجوع کنید و فقط در مواردی از کتابهای جدید تستی استفاده نمایید که منابع تستی قبلی خود را بارها دوره کرده و مسلط شدهاید. توجه اغلب داوطلبان در تعطیلات, به درسهای اختصاصی است اما باید بدانیم که در آزمونهای بعد از عید که حجم درسها بیشتر میگردد و آزمون به سمت جامع شدن پیش میرود و حجم درسها بهویژه عمومیها زیاد میشود, درصد درسهای عمومی (مانند کنکور سراسری) افت میکند و تأثیر این درسها به مراتب بیشتر از آزمونهای مقطعی و مرحلهای میگردد.
به همین سبب تئوری کنار گذاشتن درسهای عمومی در تعطیلات عید, اصلا صحیح نیست. ادبیات و دین و زندگی مجموعاً شامل حدود ۲۰۰ درس هستند و عدم مطالعهی آنها, به معنی آن است که فرد هفتههای متوالی در اردیبهشت را باید صرف مطالعهی آنها نماید و این خود یعنی کنار گذاشتن برخی دروس اختصاصی که در عید مطالعه شده است.
پس علاوه بر تستزنی مداوم در عید، عمومیها را هم مثل سابق در برنامهی خود بگنجانید. حتی عدهای بر این عقیدهاند که به دلیل حجم کم درسهایی مثل عربی عمومی و زبان عمومی, باید آنها را در تعطیلات عید به اتمام رساند و با زدن تست جامع (مشابه سؤالات کنکور و با همان بودجه بندی) در این دو درس نه تنها تسلط بر آنها را افزایش داد بلکه فرصت بهتری برای مطالعهی ادبیات و دین و زندگی در ماههای بعد ایجاد نمود. توجه داشته باشید عربی و زبان جزو معدود درسهایی بودهاند که در چند سال اخیر در کنکور سراسری درصد۱۰۰ در آنها توسط داوطلبان کسب شده است.
به این ترتیب میتوان امید داشت تعطیلات عید به بهترین وجه مورد استفاده قرار گیرد حتی اگر در آن از مسافرت طولانی و چندین روزه خبری نباشد!
منبع: جلال سلیمی – گزینه ۲