شیمی دبیرستان و کنکور :: Chem-Pic :: آموزش شیمی
مولکول قطبی مولکولی است که دارای سر مثبت و منفی است . یعنی یک طرف آن مثبت و طرف دیگر آن منفی است . بنابراین مولکولهایی که بارهای مثبت و منفی بطور یکسان در آنها پخش نشده باشند قطبی خواهند بود .
برای هر پیوند قطبی میتوان یک بردار قطبیت در نظر گرفت که جهت آن به سمت اتم الکترونگاتیوتر بوده و طول آن به اختلاف الکترونگاتیوی دو اتم بستگی دارد . چنانچه در یک مولکول جمع بردارهای قطبیت پیوندهای آن صفر شود مولکول نا قطبی می باشد . ولی اگر جمع بردارها صفر نشود مولکول قطبی خواهد بود .
مثلا در مولکولهای CO2 , BH3 , CH4 , SO3 جمع بردارها صفر شده و مولکولها ناقطبی می باشند . ولی در مولکولهای SO2 , H2O , NH3 , HCl , CHCl3 جمع بردارها صفر نشده و مولکولها قطبی می باشند .
راه دیگر برای تشخیص قطبیت یک مولکول استفاده از ساختار لوییس و جفت الکترونهای ناپیوندی اتم مرکزی است که قواعد آن بصورت زیر می باشد .
۱- مولکلولهای دواتمی :
الف- اگر دو اتم یکسان باشند مولکول ناقطبی است . مانند O2, H2, Cl2
ب – اگر دو اتم متفاوت باشند مولکول قطبی است . مانند HCl , CO, HF
۲- مولکولهای چند اتمی :
الف – اگر اتم مرکزی دارای جفت الکترون ناپیوندی باشد ، مولکول قطبی است . مانند SO2 , H2O , NH3 , H2S
ب – اگر اتم مرکزی دارای جفت الکترون پیوندی باشد :
a- اگر اتمهای متصل به اتم مرکزی یکسان باشند ، مولکول ناقطبی است . مانند CH4 , CCl4 , SO3 , BCl3
b- اگر اتمهای متصل به اتم مرکزی متفاوت باشند ، مولکول قطبی است . مانند CH2Cl2 , CHCl3 , CH2O
منبع: نوشته شده توسط مرتضی محمدی
