شیمی دبیرستان و کنکور :: Chem-Pic :: آموزش شیمی
شیمی ۳ – انحلال پذیری ترکیبات یونی در آب
عوامل مختلفی در انحلال پذیری مواد در آب موثر می باشند . از جمله حجم و بار یونهای ترکیب یونی ( چگالی بار یونها ) ، جرم مولی ترکیب یونی ، پایداری یونهای نمک ، انرژی شبکه بلور نمک و … .
در مورد جرم مولی مطلب جالبی هست که کمتر به آن توجه می شود . انحلال پذیری ترکیبات بر حسب گرم در ۱۰۰ گرم آب اندازه گیری می شود . بنابراین هر جرم مولی ماده حل شونده بیشتر باشد ، مقدار این عدد بزرگتر می شود . به عنوان مثال در دمای ۴۰ درجه انحلال پذیری NaCl و KNO3 به ترتیب ۳۸ و ۶۰ گرم در ۱۰۰ گرم آب است و ظاهرا انحلال پذیری KNO3 تقریبا دو برابر NaCl است . ولی جالب است که اگر انحلال پذیری این دو نمک را برحسب مول در ۱۰۰ گرم آب حساب کنیم با هم تقریبا برابر شده و به ترتیب ۰٫۶ و ۰٫۶۵ می باشد . در واقع از نظر مول این دو نمک یکسان در آب حل می شوند و فقط چون جرم مولی KNO3 بیشتر است ، انحلال پذیری آن عدد بزرگتری می شود .
عامل دیگری که در انحلال پذیری موثر است ، انرژی شبکه بلور نمک است ، وقتی نمکی در آب حل می شود که انرژی حاصل از آبپوشی، انرژی لازم برای فروپاشی شبکه را تامین نماید . اگر این انرژی تامین شود انحلال پذیری بخوبی صورت می گیرد ، در غیر اینصورت فقط به مقداری در آب حل می شود که انرژی لازم تامین شده باشد .
با این توضیح وقتی محلول سیرشده ای را حرارت می دهیم ، گرمای داده شده قسمتی از این انرژی لازم را تامین کرده و انحلال پذیری افزایش می یابد.
