شیمی دبیرستان و کنکور :: Chem-Pic :: آموزش شیمی
شیمی ۲ – تغییرات انرژی نخستین یونش عناصر در یک دوره و گروه
گروه:
در یک گروه از بالا به پایین تعداد لایه های الکترونی افزایش می یابد بنابراین فاصلۀ هسته تا الکترونهای لایه ظرفیت بیشتر شده و جدا کردن الکترون از اتم ساده تر خواهد شد یعنی انرژی یونش کمتر می شود به طور کلی در یک گروه از بالا به پایین انرژی یونش کاهش می یابد.
دوره:
در یک دوره تعداد لایه های الکترونی ثابت است ولی از چپ به راست بار هسته (عدد اتمی) افزایش می یابد بنابراین الکترونهای لایۀ ظرفیت با شدت بیشتری توسط هسته جذب می شوند و جدا کردن الکترون سخت تر خواهد شد بنابراین بطورکلی در یک دوره از چپ به راست انرژی نخستین یونش افزایش می یابد.
ولی اندازه گیری های آزمایشگاهی نشان میدهد در عناصر گروههای ۱۳ و ۱۶ انرژی نخستین یونش کاهش می یابد علت آن تقارن اربیتالهای عناصر این گروه است به این ترتیب که در این گروهها با از دست دادن یک الکترون عنصر به حالت متقارنتر میرسد بنابراین راحت تر الکترون از دست میدهد به عنوان مثال B با از دست دادن یک الکترون به حالت متقارن و اکسیژن با از دست دادن یک الکترون به حالت نیمه متقارن میرسد.
– در هر دوره عنصر گروه اول کمترین انرژی نخستین یونش و عنصر گروه ۱۸ (گاز نجیب) بیشترین انرژی نخستین یونش را دارد.
– در بین تمام عناصر هلیم که اولین عنصر گروه ۱۸ است بیشترین IE1 و سزیم Cs که در پایین گروه یک قرار دارد کمترین انرژی نخستین یونش را دارد.
